Podział Majątku / Rozłożenie spłaty na raty
Bardzo rzadko ma miejsce sytuacja, że majątek wspólny da się tak podzielić, że każdemu z byłych małżonków przypadną w udziale przedmioty o takiej samej wartości. Jeżeli pomiędzy przysądzonymi małżonkom składnikami majątku są dysproporcje w wartości, sąd wyrówna je zasądzając odpowiednie dopłaty. Tak samo jeżeli całość majątku wyczerpuje jeden niepodzielny składnik (na przykład mieszkanie), sąd przysądzając ten składnik jednemu z uczestników postępowania, na rzecz drugiego zasądzi odpowiednią spłatę.
Zgodnie z art. 212 kodeksu cywilnego jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.
Czy spłatę z tytułu podziału majątku wspólnego można rozłożyć na raty?
Tak – stanowi o tym treść art. 212 par. 3 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia.
Czy sąd w każdym przypadku powinien rozłożyć spłatę na raty?
Zdecydowanie nie – rozłożenie spłat i dopłat na raty stanowi wyjątek od reguły i każdorazowo powinno być uzasadnione szczególnymi okolicznościami. Przepis art. 212 § 3 k.c. nie przewiduje w jakich okolicznościach spłata ma być dokonana jednorazowo, a w jakich uzasadnione jest jej rozłożenia na raty, bądź odroczenie płatności którejkolwiek z rat. W przedmiocie tym wypowiadał się natomiast Sąd Najwyższy, który w postanowieniu z 12 kwietnia 2001r. (sygn. II CKN 658/00) stwierdził, że „konstytucyjna zasada równej dla wszystkich współwłaścicieli ochrony prawnej własności i innych praw majątkowych wyłącza – w przypadku znoszenia współwłasności – oznaczenie terminu i sposobu uiszczenia spłaty bez uwzględnienia uzasadnionego interesu dotychczasowego współwłaściciela uprawnionego do tej spłaty”.
Na ile lat można maksymalnie rozłożyć spłatę z majątku wspólnego?
Zgodnie z art. 212 par. 3 k.c. w razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu.